Senarai dan Jenis Tikus di Ladang Sawit Malaysia

Senarai dan Jenis Tikus di Ladang Sawit Malaysia. Tikus merupakan salah satu perosak utama dalam industri perladangan kelapa sawit di Malaysia. Kehadiran tikus di ladang sawit boleh menyebabkan kerugian yang besar kerana ia merosakkan buah sawit, menjejaskan hasil tuaian, dan menjadi vektor penyakit.

Jenis Tikus di Ladang Sawit Malaysia

Oleh itu, pengenalan terhadap jenis-jenis tikus yang terdapat di ladang sawit amat penting bagi pengurusan perosak yang lebih efektif. Berikut adalah jenis-jenis tikus di ladang sawit:

1. Tikus Sawah (Rattus argentiventer)

Tikus sawah adalah antara spesies yang paling kerap ditemui di ladang sawit Malaysia. Ia dikenali dengan bulu berwarna coklat kekuningan dan bahagian perut yang lebih cerah. Tikus ini aktif pada waktu malam dan sering merosakkan buah sawit muda dengan menggigit serta mengorek bahagian dalamnya.

Ciri-ciri utama:

• Panjang badan: 20–30 cm
• Warna bulu: Coklat kekuningan
• Habitat: Ladang sawit, sawah padi, kawasan berair

2. Tikus Rumah (Rattus rattus diardii)

Walaupun lebih sinonim dengan kawasan perumahan, tikus rumah juga boleh ditemui di ladang sawit, terutamanya di kawasan yang berhampiran dengan penempatan manusia. Tikus ini lebih kecil berbanding tikus sawah tetapi mempunyai kadar pembiakan yang tinggi.

Ciri-ciri utama:

• Panjang badan: 15–25 cm
• Warna bulu: Coklat gelap hingga hitam
• Habitat: Rumah, gudang, kawasan perladangan

3. Tikus Belukar (Rattus tiomanicus)

Tikus belukar atau dikenali sebagai Malayan Wood Rat adalah spesies yang sering dikaitkan dengan kerosakan tanaman di ladang sawit. Ia mempunyai ekor yang panjang serta bulu berwarna coklat kekuningan.

Ciri-ciri utama:

• Panjang badan: 18–28 cm
• Warna bulu: Coklat kekuningan dengan ekor yang panjang
• Habitat: Kawasan ladang, hutan sekunder

4. Tikus Bandicoot (Bandicota indica)

Tikus ini bersaiz lebih besar berbanding spesies tikus lain dan sering ditemui di kawasan tanah lembap serta ladang yang luas. Tikus bandicoot mempunyai muncung yang panjang dan bulu kasar berwarna kelabu gelap.

Ciri-ciri utama:

• Panjang badan: 25–35 cm
• Warna bulu: Kelabu gelap hingga hitam
• Habitat: Ladang sawit, kawasan berpaya

Kesan Tikus di Ladang Sawit

Kehadiran tikus di ladang sawit memberi impak negatif yang signifikan, antaranya:

• Kerosakan Buah Sawit – Tikus menggigit dan merosakkan buah muda, mengurangkan hasil tuaian.
• Penyebaran Penyakit – Tikus boleh menjadi vektor penyakit zoonotik seperti leptospirosis.
• Kos Kawalan yang Tinggi – Ladang sawit perlu membelanjakan jumlah besar untuk kawalan perosak.

Kaedah Kawalan Tikus di Ladang Sawit

Pengawalan populasi tikus di ladang sawit memerlukan pendekatan bersepadu:

1. Kaedah Biologi – Penggunaan burung hantu (Tyto alba) sebagai pemangsa semula jadi tikus.
2. Kaedah Mekanikal – Memasang perangkap di kawasan yang dikenalpasti sebagai laluan utama tikus.
3. Kaedah Kimia – Penggunaan racun rodentisid secara terkawal mengikut garis panduan yang ditetapkan.

Tikus merupakan ancaman utama kepada hasil dan produktiviti ladang sawit di Malaysia. Oleh itu, pengenalan terhadap jenis-jenis tikus serta langkah kawalan yang efektif adalah penting bagi memastikan kelestarian industri sawit negara. Dengan strategi pengurusan perosak yang mampan, risiko kerosakan akibat serangan tikus dapat dikurangkan secara signifikan.

Rujukan

1. Wood, B. J., & Chung, G. F. (2003). A review of rats and rat control in oil palms with particular reference to Malaysia. Journal of Oil Palm Research, 15(1), 1-16.
2. Rajaratnam, R., & Ahmad, A. H. (2015). The role of barn owls in rodent control in Malaysian oil palm plantations: A review. Journal of Oil Palm and the Environment, 6, 1-10.
3. Malaysian Palm Oil Board (MPOB). (2022). Rodent management in oil palm plantations.